ویروس هرپس و تأثیر آن بر عملکرد عصبی را بشناسید
نتایج یک پژوهش علمی نشان داد که ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) که به عنوان عامل تبخال شناخته می‌شود، می‌تواند از طریق حفره بینی مستقیماً وارد مغز شده و عوارض عصبی جدی و پایدار ایجاد کند. این یافته‌ها نگرانی‌های تازه‌ای درباره تأثیرات طولانی مدت این ویروس بر عملکرد مغزی و شناختی به وجود آورده است.
به گزارش پایگاه خبری پیام آرات، بر اساس این تحقیق، که روی مدل‌های حیوانی انجام شده است، عفونت ناشی از HSV-1 در بینی می‌تواند منجر به اضطراب، اختلالات شناختی و مشکلات عصبی پایدار شود. این نتایج، فرضیه‌های پیشین مبنی بر ارتباط ویروس‌های نهفته با بیماری‌های عصبی، از جمله آلزایمر و سایر اختلالات شناختی را تقویت می‌کند.
محققان در این پژوهش به نقش یک آنزیم سلولی به نام “هپاراناز” پی بردند که زمینه ساز تخریب شدید عصبی در اثر ویروس هرپس است. آزمایش‌ها نشان دادند که مسدود کردن فعالیت این آنزیم، میزان آسیب‌های عصبی را به شدت کاهش می‌دهد. این کشف، راه را برای درمان‌های جدید و مؤثر در کاهش اثرات عصبی HSV-1 هموار می‌کند.
HSV-1 یکی از رایج‌ترین ویروس‌های جهان است و برآوردها نشان می‌دهد که حدود دو سوم از جمعیت کره زمین به این ویروس آلوده هستند. این شیوع گسترده، اهمیت یافته‌های جدید را دو چندان کرده و لزوم مطالعات بیشتر برای درک نقش این ویروس در بروز بیماری‌های عصبی را پر رنگ‌تر می‌سازد.
نکات کلیدی
- تأثیرات عصبی: عفونت بینی با HSV-1 باعث اختلالات عصبی و شناختی ماندگار می‌شود.
- نقش هپاراناز: این آنزیم زمینه ساز آسیب مغزی ناشی از HSV-1 است و مسدود کردن آن می‌تواند اثرات عصبی را کاهش دهد.
- شیوع جهانی: حدود دو‌سوم از جمعیت جهان ناقل HSV-1 هستند، که اهمیت گسترده این یافته‌ها را نشان می‌دهد.
ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) معمولاً به عنوان عامل ایجاد تاول و زخم شناخته می‌شود. اما در برخی موارد، این ویروس می‌تواند به چشم یا سیستم عصبی منتقل شده و علائم شدید و مزمن ایجاد کند.
پژوهشی جدید از محققان دانشگاه ایلینوی شیکاگو نشان می‌دهد که عفونت ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) از طریق بینی می‌تواند منجر به اضطراب، اختلالات حرکتی و مشکلات شناختی شود. این تحقیق، نخستین مطالعه‌ای است که نشان می‌دهد این ویروس با استفاده از یک آنزیم سلولی می‌تواند علائم رفتاری ایجاد کند. این یافته بر اهمیت پیشگیری و درمان HSV-1 که میلیاردها نفر در سراسر جهان ناقل آن هستند، تأکید دارد.
این پژوهش که در نشریه mBio منتشر شده، جدیدترین تحقیق از گروه کالج پزشکی دانشگاه ایلینوی شیکاگو به سرپرستی دیپاک شوکلا، استاد چشم پزشکی و استاد میکروب شناسی و ایمنی شناسی، است.
نقش سیگنال دهی پیش‌التهابی وابسته به HPSE در ایجاد اختلالات عصبی-رفتاری پس از عفونت درون‌بینی HSV-1
ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) یک ویروس نوروتروپیک است که می‌تواند مغز را آلوده کند. در صورت عدم کنترل، این عفونت می‌تواند به طیفی از بیماری‌ها از جمله درد عصبی مزمن، آنسفالیت و اختلالات عصبی-رفتاری منجر شود.
شدت این عوارض معمولاً زیاد و پایدار است، که ضرورت شناسایی عوامل میزبان مؤثر بر شدت بیماری را برجسته می‌سازد.
در این مطالعه، ما گزارش می‌دهیم که عفونت HSV-1 از طریق بینی در مدل موشی، که باعث انتشار گسترده ویروس در مغز می‌شود، پروتئین هپاراناز (HPSE) را به عنوان عامل کلیدی در ایجاد التهاب عصبی شناسایی می‌کند. به طور مشخص، ما مشاهده کردیم که فعالیت HPSE در جریان عفونت HSV-1 در حیوانات غیرآلوده (Naïve)، موجب افزایش تولید سیتوکین‌های پیش التهابی، تحریک میکروگلیا در مغز و بروز اختلالات شناختی، اضطراب و نقص در هماهنگی حرکتی می‌شود.
این اثرات در موش‌های فاقد هپاراناز به‌طور قابل توجهی کاهش یافت. علاوه بر این، ما دریافتیم که فعال سازی متوسط گیرنده‌های تول لایک (TLRs)، به‌ویژه در موش‌های دارای HPSE (Hpse+/+)، می‌تواند به فعال شدن مسیر اینفلامازوم منجر شود. این فرایند در نهایت باعث فعال سازی کاسپاز-۱ (Casp1) و کاسپاز-۳ (Casp3) می‌شود که ممکن است نقش مهمی در از دست رفتن عملکرد عصبی ایفا کند.
نتایج ما نشان می‌دهد که HPSE می‌تواند یک هدف درمانی بالقوه برای کاهش التهاب عصبی و اختلالات عصبی-رفتاری ناشی از عفونت HSV-1 باشد.
مسیر ورود ویروس از بینی به مغز
آزمایشگاه شوکلا پیش‌تر چگونگی گسترش این ویروس به چشم و مغز و تأثیر آن در بروز کوری، آنسفالیت و سایر بیماری‌های عصبی را مورد بررسی قرار داده بود. اما پژوهش جدید بر عفونت درون بینی تمرکز دارد، جایی که ذرات ویروسی از طریق بینی وارد بدن شده و مستقیماً به سیستم عصبی دسترسی پیدا می‌کنند.
دیپاک شوکلا در این زمینه می‌گوید:
اگر فردی آلوده باشد و ویروس را از طریق اشک ترشح کند، این ویروس می‌تواند وارد حفره بینی شده و به طور مستقیم تر به مغز برسد. ما معتقدیم که پیامدهای عصبی این نوع عفونت، به مراتب شدیدتر از تبخال‌های معمولی یا عفونت‌های چشمی است.
تأثیرات عصبی بلندمدت HSV-1
در آزمایش‌های حیوانی، تنها چند روز پس از عفونت HSV-1، سطح التهاب و آسیب‌های عصبی به‌شدت افزایش یافت. حتی چند ماه بعد، که معادل چندین دهه در زندگی انسان است، حیوانات آلوده در آزمون‌های هماهنگی حرکتی و حافظه عملکرد ضعیف‌تری داشتند و رفتارهای اضطرابی بیشتری نشان دادند.
شوکلا در این زمینه هشدار داد:
عفونت از طریق بینی به طور قطع باعث آسیب عصبی می‌شود و این اثرات در بلند مدت باقی می‌مانند، که مسئله‌ای نگران کننده است.
نقش آنزیم “هپاراناز” در اثرات عصبی HSV-1
محققان در این پژوهش، آنزیم سلولی هپاراناز را مورد بررسی قرار دادند که نقش آن در عود مجدد عفونت HSV-1 و اثرات بلندمدت آن پیش‌تر مطالعه شده بود. نتایج نشان داد که حیواناتی که ژن این آنزیم در آن‌ها غیرفعال شده بود، پس از عفونت علائم رفتاری و شناختی مشابه گروه کنترل نشان ندادند. این یافته نشان می‌دهد که هپاراناز عامل اصلی بخشی از آسیب‌های عصبی HSV-1 است.
همانت بوراسه، پژوهشگر فوق دکتری دانشگاه ایلینوی شیکاگو و نویسنده اصلی این مقاله، در این زمینه می‌گوید
این یافته‌ها راه را برای رویکردهای درمانی بالقوه به منظور کاهش التهاب عصبی و جلوگیری از آسیب‌های بلند مدت مغزی ناشی از عفونت‌های ویروسی باز می‌کند.
اهمیت آگاهی از HSV-1 در سطح جهانی
ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ یکی از شایع‌ترین ویروس‌های جهان است. طبق برآوردهای سازمان جهانی بهداشت (WHO)، تقریباً دو‌سوم از جمعیت کره زمین ناقل این ویروس هستند.
چاندراشخار پاتیل، استادیار پژوهشی در کالج پزشکی و یکی از نویسندگان مقاله، در این زمینه تأکید کرد:
این ویروس در طول زندگی فرد بارها فعال می‌شود و یک عفونت مادام العمر است. بنابراین، آگاهی از آن در بین جمعیت گسترده‌ای که این ویروس را در بدن خود دارند، بسیار ضروری است.
تیبور والی-ناگی، استاد آسیب شناسی، نیز از دیگر نویسندگان این پژوهش است.
