راهکار روانشناختی در مواجهه با سیگار کشیدن فرزندان

به گزارش پایگاه خبری پیام آرات، سیگار کشیدن، یکی از مهم‌ترین مشکلات نوجوانان است . نوجوانان اغلب سیگار کشیدن را نوعی نمایش مردانگی یا در مورد دختران، نوعی نمایش زنانگی می‌دانند، یا به دلیل مشکلات روانی دیگر که معمولاً با این دوره همراه است، به سیگار پناه می‌برند. طبق پژوشه ها بیش از ۱۰ درصد نوجوانان جهان سیگاری هستند. همچنین بر اساس یک نظرسنجی جهانی، حدود ۱۱ درصد از دانش‌آموزان ۱۳ تا ۱۵ ساله از انواع محصولات تنباکو استفاده می‌کنند.

نوجوانان ممکن است ابتدا از ساده‌لوحی سیگار کشیدن را شروع کنند اما این مسئله در آینده به یک مشکل طولانی‌ مدت تبدیل می‌شود. در حقیقت، بیشتر سیگاری‌های بزرگسال سیگار را از نوجوانی شروع کردند. بررسی ها نشان می دهد از هر 10 نفری که به سیگار اعتیاد پیدا کرده اند، 9 نفر برای اولین بار قبل از سن 18 سالگی سیگار کشیده بودند.

بسیاری از نوجوانان انتظار ندارند که اعتیاد به سیگار به یک مشکل مادام‌العمر تبدیل شود. برخی نوجوانان فقط می‌خواهند امتحان کنند که سیگار کشیدن چگونه است اما در نهایت معتاد می‌شوند و در واقع تعجب می‌کنند که چرا نمی توانند سیگار را ترک کنند.

سیگار کشیدن قاتل است

خطر اصلی این است که کسانی که از سنین پایین شروع به سیگار کشیدن می‌کنند، بیشتر در معرض اعتیاد به نیکوتین قرار دارند و ترک آن برای‌شان بسیار دشوار می‌شود. این موضوع را «انستیتوی ملی سوءمصرف مواد مخدر» آمریکا اخیراً گزارش کرده است.

سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرده که سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در جهان بر اثر تنباکو جان خود را از دست می‌دهند؛ ۷ میلیون از این موارد به دلیل استعمال مستقیم و حدود ۱.۲ میلیون به دلیل استنشاق دود دست دوم است. به طور کلی، تنباکو حدود نصف مصرف‌کنندگانش را می‌کشد.

نشانه‌هایی که باید مراقب باشیم

اگر دیدید فرزندتان با دوستان ناسالم رفت‌وآمد می‌کند، یا عادات خطرناک مثل سیگار کشیدن را یاد می‌گیرد، یا رفتارهای انزواطلبانه دارد، یا با والدینش خصومت دارد، یا مدام مشکلاتی ایجاد می‌کند، بدانید که احتمالاً او مشکلات روانی جدی دارد که باید پیگیری شود.

چگونه با فرزند سیگاری خود برخورد کنیم؟

برخی والدین به شدت و خشونت متوسل می‌شوند و برخی دیگر مشکل را نادیده می‌گیرند و سعی می‌کنند آن را فراموش کنند. اما روش علمی و مؤثر برای کمک به فرزندتان در عبور از این رفتار و پرورش سالم چیست؟

«انجمن ریه آمریکا» چند توصیه مهم برای والدین ارائه داده است:

1. با صداقت و به طور مستقیم به فرزندانتان بگویید که نمی‌خواهید سیگار (معمولی یا الکترونیکی) یا هر محصول تنباکویی دیگری استعمال کنند. پیام‌های واضح و آرامی درباره خطرات این محصولات برای سلامتی و آینده‌شان به آن‌ها بدهید.

2. از سنین پایین درباره سیگار کشیدن با فرزندتان صحبت کنید و این گفتگو را در طول دوران مدرسه ادامه دهید، چون برخی کودکان از ۱۱ سالگی شروع می‌کنند و بعضی تا ۱۴ سالگی معتاد می‌شوند. علاوه بر خطرات سلامتی، درباره عوارض ظاهری مثل بوی بد دهان، زردی دندان‌ها و تغییر رنگ ناخن‌ها توضیح دهید.

3. استفاده نوجوانان از سیگارهای الکترونیکی به طور نگران‌کننده‌ای در حال افزایش است، پس حتماً درباره آن هم با فرزندانتان صحبت کنید. تنها در آمریکا میزان استفاده از این نوع سیگارها در دانش‌آموزان دبیرستانی ۷۸ درصد افزایش یافته و بیشتر نوجوانان سیگار الکترونیکی می‌کشند تا سیگار معمولی.

4. خودتان الگوی خوبی باشید؛ اگر سیگاری نیستید، این را نشان دهید و اگر هستید، تلاش برای ترک را آغاز کنید و با فرزندتان درباره سختی‌های این کار و مشکلات سیگار صحبت کنید.

5. هرگز در حضور فرزندانتان سیگار نکشید و اجازه ندهید آن‌ها سیگار شما را استفاده کنند. به آن‌ها بگویید بهتر است اصلاً سیگار نکشند.

6. قوانین ممنوعیت سیگار کشیدن در خانه را جدی بگیرید و به هیچ عنوان اجازه ندهید کسی در منزل سیگار بکشد.

7. فرزندانتان را به مدرسه‌هایی بفرستید که سیاست‌های سختگیرانه‌ای در برابر سیگار کشیدن دارند و مطمئن شوید برنامه‌های آموزش سلامت و پیشگیری از استعمال دخانیات در مدرسه اجرا می‌شود.

8. از دوستان فرزندانتان آگاه باشید و درباره روش‌های رد کردن پیشنهاد سیگار توسط دوستان یا همکلاسی‌ها صحبت کنید، چون معمولاً اولین سیگار رایگان توسط یک دوست به نوجوان داده می‌شود.

9. اگر متوجه شدید فرزندتان سیگار می‌کشد، از تهدید یا توبیخ خودداری کنید، با آرامش صحبت کنید، سوال بپرسید و دلیل سیگار کشیدن او را بفهمید. معمولاً نوجوانان با این کار می‌خواهند توجه شما را جلب کنند، یا نشان دهند که «مرد» یا «بزرگ» شده‌اند، یا برای پذیرفته شدن در گروه همسالان است.

10. به فرزندتان بگویید که شرکت‌های تولید دخانیات میلیاردها دلار خرج تبلیغات می‌کنند تا محصولات‌شان را جذاب و اعتیادآور کنند. همچنین درباره تبلیغات سیگارهای الکترونیکی که با طعم‌های متنوع و جذاب نوجوانان را هدف قرار می‌دهند، توضیح دهید.

از او بخواهید فکر کند چگونه این شرکت‌ها با هدف کسب سود از نوجوانانی مثل خودش سوءاستفاده می‌کنند. این آگاهی اغلب باعث خشم نوجوانان شده و می‌تواند آن‌ها را به ترک سیگار تشویق کند.

دوران نوجوانی چالشی بزرگ برای والدین است، چرا که در این مرحله فرزندان ممکن است به عادات ناسالم مانند سیگار کشیدن گرایش پیدا کنند. اما با آگاهی، گفتگوهای صادقانه و حمایت مستمر، می‌توان این مشکلات را مدیریت کرد و به فرزندان کمک کرد تا مسیر سالم‌تری را انتخاب کنند. رعایت نکاتی مانند ایجاد قوانین روشن در خانه، الگو بودن والدین و توجه به دوستان و محیط فرزند، نقش مهمی در پیشگیری و ترک سیگار دارد. در نهایت، محبت و فهم والدین کلید موفقیت در این مسیر است.